تحلیل اشعار شاملو براساس نظریۀ خودشکوفایی آبراهام مزلو

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموخته کارشناسی‌ارشد زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران

2 گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیّات فارسی و زبان‌های خارجی دانشگاه مازندران

چکیده

آبراهام مزلو، مبدع روان‌شناسی انسان‌گرا در قرن بیستم در نظریۀ خودشکوفایی معتقد است هیچ‌کس ذاتاً شرور نیست و ماهیت هر انسان به‌صورت ذاتی در پی رسیدن به بالاترین درجات رشد و کمال است. این نظریه با تحلیل روند مراحل رشد و تکامل انسان، سلسله‌مراتب پنج‌گانه‌ای از پست‌ترین تا بالاترین نیازهای اساسی انسان را مورد بررسی قرار می‌دهد. در این نظریه مزلو نیازهای جسمانی را در پایین‌ترین و نیاز به خودشکوفایی را در بالاترین درجه قرار داده است. از نگاه او انسان‌های خودشکوفا با دوازده ویژگی مهم ازدیگر انسان‌ها متمایز می‌شوند. مزلو به بررسی انسان‌های سالم، خلاق و در نهایت خودشکوفا می‌پردازد و معتقد است بررسی انسان‌های بیمار، تنها جامعه‌ای بیمار و روان‌رنجور را در پی خواهد داشت. در این پژوهش به روش توصیفی تحلیلی اشعار شاملو از دیدگاه روان‌شناسی شخصیتی به‌خصوص از دیدگاه نظریۀ خودشکوفایی مزلو مورد بررسی قرار گرفته است. دستاورد این پژوهش نشان می‌دهد که در اشعار شاملو به عنوان شاعری اجتماعی و سیاسی به جهت علاقه و مسأله‌مداری نسبت به جامعه و سرنوشت مردم، خودبسندگی و استقلال، و روحیۀ ظلم‌ستیز و هدایت‌گر می‌توان گفت از مؤلفه‌های شناخت شخصیت به ترتیب؛ علاقۀ اجتماعی، مقاومت در برابر فرهنگ‌پذیری و مسأله‌مداری، نمود بیشتری داشته و خلاقیت و نوآوری از برجسته‌ترین ابعاد شخصیتی اوست.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Analysis of Shamlou's poems based on Abraham Maslow's theory of self-actualization

نویسندگان [English]

  • Bahareh Mehrnia 1
  • Farzad Baloo 2

1 Master's degree in Persian language and literature, Mazandaran University, Babolsar, Iran.

2 Department of Persian Language and Literature, Faculty of Persian Literature and Foreign Languages University of Mazandaran

چکیده [English]

Maslow has placed physical needs at the lowest level and the need for self-actualization at the highest level. From his point of view, self-fulfilling people are distinguished from other people by twelve important characteristics. Maslow examines healthy, creative and ultimately self-fulfilling people and believes that examining sick people will only lead to a sick and neurotic society, Shamlou's poems have been analyzed from the point of view of personality psychology, especially from the point of view of Maslow's self-actualization theory. The result of this research shows that in Shamlu's poems as social and political poetry, due to his interest and problem-oriented approach towards society and people's fate, self-sufficiency and independence, and anti-tyranny and guiding spirit, it can be said that the components of character recognition are respectively; Social interest, resistance to acculturation and problem-orientedness are more prominent, and creativity and innovation are among the most prominent aspects of his personality.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Ahmad Shamlou
  • Abraham Maslow
  • self-actualization
  • personality dimensions
  • Social interest

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 27 خرداد 1403