ویس و رامین منظومه‌‌ای است عاشقانه، که فخرالدین اسعد گرگانی در قرن پنجم هجری، آن را سروده‌است. این اثر از نظر تاریخی مقدم است برآثار نظامی.ادبیات غنایی، به همراه ادب حماسی و تعلیمی و عرفانی در زبان فارسی، پر برگ و بار است و در قالب های مختلف تک‌بیتی، مثنوی، رباعی و غزل، با تنوع بیشتر ظهور و وجود یافته‌است. پیرنگ یا طرح ، اصطلاحی است که منتقدان ادبی، آن را در همة آثار برجستة روایی کشف کرده، و به تحلیل آن پرداخته اند. منظور از پیرنگ، سلسله و زنجیرة نقل مطالب است با ارتباط علی بین وقایع. پیرنگ همان داستان است، ولی در پیرنگ، توالی علت و معلولی حوادث نقل می شود و در داستان، توالی زمانی حوادث. درون مایة داستان ویس و رامین عشق است که در آن، بعد از کشمکش و ستیز سه طالب بر سر ویس معشوق، در نهایت، عاشق راستین و جسور ( رامین ) پیروز می‌گرددو به معشوق می‌رسد. این اثر از نوع ادبی رمانس است که در آن، عنصرجستجو و یافتن، در پیرنگ آن، ظهور برجسته‌‌ای دارد. گرگانی مباحث فرعی دیگری نیز به پیرنگ داستان افزوده است؛ از جمله توصیف مناظر و محیط های مختلف. شخصیت‌های این داستان نمونةکلی نیستند و شخصیت‌هایی کاملاً زمینی و ناسوتی هستند؛ از این جهت، این اثر، صبغة عرفانی و مینوی به خود نگرفته و ساده و صریح و بهره مند است از شکوه کلاسیک یک اثر که متن و پیرنگ ساده و صریح آن، هیچ مجالی برای شرح و توضیح نمی‌دهد.