«قصّۀ شهر سنگستان» مهدی اخوان ثالث، در مجموعه شعری «از این اوستا» آمده است. این مقاله با هدف تبیین مایگان و فرم، در بستر آن منظومه نگارش شده است. در ابتدا تحلیلهای زبانی و ادبی پیروان فرمالیسم، بیشتر به مسائل شعر و زبان مربوط می‌شد و به مسئلۀ اصلی متن ادبی، پرداخته نمی‌شد و در مطالعۀ شعر، از مایگان یعنی اندیشۀ حاکم بر متن، غفلت شده بود ولی سرانجام فرمالیستها، مایگان را نیز عامل انسجام متن ادبی دانستند و آن را مسأله ای جمال‌شناسی، تلقّی کردند. طرفداران فرمالیسم، نـوشته ای کـه معنی‌دار باشد؛ بی‌گمان دارای مایگان واحد و وحدت بخش می دانند. با بررسی موضوع اصلی و فرم اثر ادبی، تشخّص آن اثر آشکار می شود. این مقاله بر آن است تا با شیوۀ توصیفی و تحلیلی و با تلفیق نظر فرمالیستها، به این پرسش جواب دهد که نمادهای این منظومه، چه مفهوم مایگانی را دارند؟ یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که عامل موفقیّت شعر قصّۀ شهر سنگستان اخوان، در دورۀ معاصر، حاصل نبوغ عاطفۀ او، بارویکرد گزینش بهترین «مایگان» و انتخاب «فرم » درخشان ادبی است. اخوان با به کارگیری نمادهای سیاسی و اسطوره ای، شیوه ای برای بیان «مایگان» برگزیده است. در این منظومۀ نمادین، ضمن به کارگیری عناصر زبانی فخیم و آرکائیک، مایگان غالب، یأس و ناامیدی از بهبود و بسامان شدن اوضاع آشفتۀ ایـران در دهۀ ۱۳۳۰ است. واکنش عاطفـی اخـوان در بـرابـر شکست آزادیخواهان و سلطۀ استعمارگران و چپاولگران ثروت ملّی ایران، در روزگاران گذشته در این منظومه، بخوبی ترسیم شده‌است.